مقایسه اثر نانو ذرات نقره سنتزی و تجاری بر جنسیت گل های هندوانه مونواسیس[citrullus lanatus (thunb.)]

واریته های گیاه هندوانه غالبا مونواسیس بوده و اکثر گل های آن نر می باشد و از طرف دیگر در این گیاه، ترکیبات نقره سبب افزایش تعداد گل های ماده می شود. این پژوهش در راستای بررسی اثر نانوذرات نقره و نیترات نقره روی برخی صفات مورفولوژیکی و فیزیولوژیکی گیاه هندوانه در چهار آزمایش اجرا شد. در آزمایش اول پژوهش، نانو نقره بر پایه کربن سنتز گردید. و سپس با استفاده از تکنیک شناسایی پراش پرتو ایکس(xrd) سنتز نانوذرات نقره روی بستر کربن(گرافیت) تایید شد. در آزمایش دوم ، اثر غلظت های 50، 100، 150 میلی گرم در لیتر نیترات نقره و غلظت های 15، 30، 50 میلی گرم در لیتر نانو نقره تجاری و نانو نقره سنتزی بصورت محلول پاشی روی گیاهان در مرحله دو برگی به منظور بررسی تظاهر جنسیت (تعداد گل نر و گل ماده) و میزان رشد رویشی گیاه هندوانه مقایسه گردید. نتایج نشان داد اختلاف معنی داری بین گیاهان تیمار شده از نظر سطح برگ وجود ندارد و کاربرد نانو ذرات و نیترات نقره سبب افزایش معنی دار طول میانگره و کاهش گل نر به طوری که بیشترین میزان گل نر مربوط به گیاه شاهد بود و کاهش نسبت گل نر به گل ماده و کل گل در مقایسه با گیاه شاهد گردید. با وجود بی معنی بودن اثر تیمارها روی صفت گل ماده، بین تیمارها از نظر تشکیل گل ماده اختلافاتی وجود داشت. در آزمایش سوم اثر غلظت های1/0، 1، 5، 10، 15، 30، 100 میلی گرم در لیتر نیترات نقره و غلظت های 1، 5، 10، 20 و50 میلی گرم درلیتر نانو نقره تجاری و نانو نقره سنتزی بر میزان جوانه زنی بذور هندوانه مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که اعمال تیمارهای نقره تأثیری در سرعت جوانه زنی، درصد جوانه زنی و وزن تر ساقه چه ندارد. در حالی که تأثیر تیمار ها روی صفات طول ریشه چه و ساقه چه، وزن تر ریشه چه و ساقه چه و وزن خشک ساقه چه در سطح 5 درصد معنی دار می باشد و با افزایش غلظت نانوذرات نقره و نیترات نقره ابتدا صفات مذکور افزایش و سپس در غلظت های بالاکاهش می یابد که احتمالاً به دلیل سمیّت این مواد در غلظت های بالا است. در آزمایش چهارم پژوهش حاضر کاربرد نانوذرات نقره تجاری و سنتزی و نیترات نقره منجر به کاهش غلظت پراکسید هیدروژن، مالون دی آلدئید و پرولین شد. همچنین با افزایش غلظت تیمارهای مذکور فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت و میزان کلروفیل هایa، b، کل و کاروتنوئید افزایش یافت. نتایج آزمایش چهارم حاکی از آن است که غلظت های مختلف نقره مورد استفاده در این پژوهش به منظور تغییر جنسیت، موجب بروز تنش اکسیداتیو و نهایتاً اثرات مخرب آن در گیاهان هندوانه نشده و در رشد گیاهان در مقایسه با شاهد تفاوتی مشاهده نشد.